Pierwsze kroki w edukacji małego dziecka w Danii

    Program seminarium obejmował prezentację organizacji edukacji w przedszkolach i szkołach oraz wizyty w placówkach przedszkolnych i szkolnych w Danii. Na spotkaniach z władzami oświatowymi w Aalborgu poznałyśmy jak zorganizowany jest system edukacji w Danii. Szkolnictwo jest ogólnodostępne dla wszystkich. Przedszkola w Danii podlegają Ministerstwu Społecznemu i Radzie Miasta. Dwie trzecie instytucji opiekuńczych dla dzieci jest zarejestrowanych jako „ instytucje miejskie”. Jedna trzecia jest organizowana prywatnie przy współpracy pedagogów, rodziców i lokalnych biznesmenów.

    Edukacja przedszkolna opiera się na następujących instytucjach:

- żłobki dla dzieci między szóstym miesiącem a trzecim rokiem życia. Zwykle w żłobku (łącznie we wszystkich grupach) jest ok. 30-60 dzieci

- przedszkola dla dzieci między trzecim a szóstym (lub siódmym) rokiem życia. Przedszkola najczęściej zorganizowane są dla ok. 40-80 dzieci

- zintegrowane instytucje obejmujące dwa powyższe przedziały wiekowe, razem do 150 dzieci

- przedszkola „ indywidualne”, prowadzone przez osoby indywidualne dla 5-10 dzieci (tzw. zastępcze matki)

- klasy zerowe (nieobowiązkowe) w szkołach podstawowych dla dzieci pięcioletnich i sześcioletnich. Zwykle klasy te liczą ok. 20 osób

    Dzieci w roku poprzedzającym naukę w klasie „0” uczestniczą w programie: Ready, stady, school („ Na miejsca, gotowi, start”) mającym na celu przygotowanie ich do samodzielności i komunikacji. Działania te sprzyjają łagodnemu przejściu dziecka na kolejny etap edukacji. Dużą rolę odgrywa współpraca z rodzicami. Pomieszczenia, w których odbywają się zajęcia są bogato wyposażone w sprzęt i pomoce edukacyjne, co sprzyja rozwijaniu zainteresowań i indywidualnych zdolności dzieci. Naturalne środowisko wokół budynku i wkomponowane w nie urządzenia pozwalają dzieciom znaleźć swój „ eden”- budowanie szałasów, wspinanie po linie, jazda na gokartach. Takie zagospodarowanie terenu sprzyja zaspokajaniu potrzeb ruchowych i poznawczych wychowanków.

    1. Przedszkole prowadzone metodą Hawarda Geardnera

    Kolejnym etapem przybliżającym nam edukację przedszkolną, było przedszkole w Aarhus pracujące w oparciu o założenia metody Hawarda Geardnera (tzw. wielorakiej inteligencji).

    Idea metody H. Geardnera oparta jest na następujących rodzajach inteligencji:

- lingwistycznej;

- logiczno-matematycznej;

- kinestetycznej;

- wizualno-przestrzennej;

- muzycznej;

- interpersonalnej;

- intrapersonalnej;

- przyrodniczo-ekologicznej;

- egzystencjalnej (filozoficznej).

    Placówka czynna jest w godzinach 6:30-17:30. Dzieci mogą być przyprowadzane i odbierane o dowolnej porze dnia. W przedszkolu są dwie grupy żłobkowe i dwie grupy przedszkolne. Ogółem do przedszkola uczęszcza 64 dzieci. Budynek podzielony jest na następujące pomieszczenia:

1. Holl – serce przedszkola. Mieści się w nim zaplecze kuchenne i duży stół, przy którym dzieci przedszkolne spożywają posiłki przyniesione przez rodziców z domu (oprócz śniadania). Centralne miejsce zajmują wygodne kanapy i ławy, przy których dzieci korzystają z gier, układanek, książek.

2. Sala teatralna. Wyposażona jest w stroje i rekwizyty, przy pomocy których dzieci odgrywają różne role. Dzięki temu dzieci stają się bardziej śmiałe i kreatywne. Dzieci mają również okazję do słuchania piosenek i bajek w wykonaniu pedagogów. 3. Sala gimnastyczna.

4. Warsztat, w którym dzieci pod okiem dorosłego majsterkują przy użyciu narzędzi tj.: piła, młotek, imadło, dłuto itd.

5. Pokój logiczny. W pokoju znajdują się pomoce sensoryczne, klocki „ Lego”, pomoce do poznawania cyfr i liter, komputer. Miejscem szczególnym jest półka z albumami. Są to kroniki dla poszczególnych dzieci prowadzone od 1-go roku życia. Część wstępną opracowują rodzice, w której zamieszczają informacje na temat upodobań dziecka i jego rozwoju fizycznego. Dalsze strony uzupełniane są przez pedagogów i nauczycieli na bieżąco. Po zakończeniu edukacji przedszkolnej dziecko zabiera kronikę ze sobą do szkoły.

6. Sypialnia dla dzieci żłobkowych. Jest to pomieszczenie, w którym warunki są zbliżone do panujących na zewnątrz, co sprzyja hartowaniu dzieci.

    Podział dzieci na grupy jest w pewnym sensie umowny, ponieważ mają one możliwość swobodnego przemieszczania się i zabawy w wybranym przez siebie miejscu (zarówno w budynku jak i na placu zabaw). Dzięki temu dzieci same decydują o doborze partnerów do zabawy – rodzeństwo, ulubiony kolega.

    Nauczyciele nie są zobligowani do prowadzenia dokumentacji, zapisują jednak rodzaje aktywności, jakie miały miejsce danego dnia. Po trzech miesiącach na spotkaniu z rodzicami zdają relację na temat rozwoju dziecka w zakresie poszczególnych inteligencji.

    2. Przedszkole nazwane „Liść Laurowy”

    W Arhus miałyśmy okazję poznać pracę drugiej placówki przedszkolnej o nazwie „Liść Laurowy”.

    Urządzenie przedszkola: budynek podzielony jest na pomieszczenie wspólne, warsztat stolarski, bibliotekę i trzy sale (żółtą, liliową i niebieską). Alrumet (wspólne pomieszczenie) jest domowym „sercem”, gdzie wszyscy witają się i żegnają oraz spożywają posiłki. Jest tu możliwość zabawy i odpoczynku. Warsztat stolarski do zabaw z drewnem otwarty jest w zależności od potrzeb i chęci dzieci. Żółta sala wyposażona jest w poduszki i miękkie zabawki. Część tej sali funkcjonuje jako pomieszczenie do wspólnych zabaw przy muzyce. Sala liliowa jest miejscem do rozwijania zdolności plastycznych i rozbudzania kreatywności u dzieci. Niebieska sala przeznaczona jest do działalności konstrukcyjnej. Plac zabaw posiada miejsce na ognisko, ogródek warzywny, miejsce do zabawy z piłką oraz wiele urządzeń i obiektów wykonanych z materiałów ekologicznych. Zabawy na świeżym powietrzu odbywają się codziennie, niezależnie od warunków atmosferycznych.

    Rytm dnia:

6:30 - otwarcie przedszkola

7:00 - 745 – wspólne śniadanie

8:00 – 11:00 – zabawy we wszystkich salach i w ogrodzie (spacery i wycieczki)

11:45 – wspólne sprzątanie zabawek, wspólna zabawa i posiłek (zapewniony przez rodziców)

14:00 – posiłek (również zapewniony przez rodziców)

14:30 – 17:00 – zabawa

17:00 – koniec dnia (od poniedziałku do czwartku)

16:30 – koniec dnia (piątek)

    Do przedszkola uczęszcza 50-cioro dzieci w wieku od 3-6 lat. Nie ma podziału na grupy. Dzieci maja możliwość swobodnego poruszania się po całym budynku. Jednym z ważniejszych zadań przedszkola jest ścisła współpraca z rodzicami. W placówce działa zarząd, w skład którego wchodzi 5 rodziców, 2 pedagogów i dyrektor przedszkola. Celem zarządu jest nadzór nad działalnością placówki.

    Seminarium edukacyjne zorganizowała Unia Europejskich Federalistów – Polska przy współpracy z Centrum Rozwoju w Aalborgu.

Autorzy: Alicja Kisiel; Ewa Strzęciwilk; Grażyna Szlachta

Powrót Początek strony