Dziesięć cennych rad „Przyjaznego Przedszkola” Krystyny Krasińskiej
Przekroczenie progu przedszkola jest bardzo ważnym wydarzeniem w życiu dziecka, rozpoczynającym nowy etap w jego życiu. Dla wielu dzieci oznacza ono pierwsze kontakty z grupą rówieśników i zupełnie nieznanymi im osobami dorosłymi, rozstanie się z rodziną, odnalezienie się w nowym środowisku. Biorąc pod uwagę stan emocjonalny dziecka trzyletniego i jego dotychczasowe doświadczenia start przedszkolny jest dla niego kluczowym i zarazem trudnym przeżyciem. Dlatego, tak ważne są działania przedszkola i rodziców zmierzające do zmniejszenia do minimum negatywnych emocji dzieci wynikających z ich przechodzenia z najbliższego środowiska rodzinnego do szerszego środowiska przedszkolnego. Z pomocą przychodzą tutaj zajęcia adaptacyjne, mające na celu szeroko rozumiane przygotowanie dziecka do przedszkola, czyli:
- zapoznanie przyszłego przedszkolaka z nowym przedszkolnym światem: budynkiem, salą, personelem, zabawkami, zabawami, wstępnymi obyczajami przedszkola, innymi przedszkolakami,
- zmniejszenie jego napięcia emocjonalnego związanego z pierwszym kontaktem z przedszkolem,
- nawiązanie serdecznego i przyjaznego kontaktu z nauczycielem, który można uznać za wstęp do budowania więzi między nimi, która to z kolei jak wiadomo jest bazą do wchodzenia dziecka w kontakt emocjonalny z innymi osobami dorosłymi w przedszkolu i rówieśnikami,
- przygotowanie do funkcjonowania w szerokim gronie rówieśników, do współżycia w grupie i przestrzegania praw tam obowiązujących.
Zajęcia adaptacyjne skierowane są również do rodziców w celu uświadomienia im, jak wielkie znaczenie ma współpraca na linii rodzice – przedszkole w procesie przystosowania się ich dzieci do nowego środowiska w atmosferze bezpieczeństwa, spokoju i łagodności. Osobiście uważam, iż powinny odbyć się co najmniej trzy takie spotkania, dwa w czerwcu, a trzecie o charakterze przypominającym pod koniec wakacji poprzedzających nowy rok szkolny. Jeżeli chodzi o rodziców, bo do nich skierowane są tytułowe rady „Przyjaznego Przedszkola”, to w moim harmonogramie zajęć najważniejsze jest spotkanie drugie. Właśnie wtedy rodzice otrzymują zrobioną dzień wcześniej wspólną fotografię wszystkich dzieci z przyszłymi nauczycielkami i panią woźną z propozycją, by zawisła ona w domu w charakterystycznym i dostępnym dla dziecka miejscu. Dziecko powinno codziennie na nią spoglądać i przypominać sobie wszystkich uczestników spotkania, a rodzice powinni mu powtarzać, np.:
- Zobacz to są dzieci i panie z twojego przedszkola. To są twoi przyjaciele. Pamiętasz ich? To jest Zuzia, a ten chłopczyk to Kuba. To jest pani Krysia, a to pani Ewa .Będziesz się z nimi bawił i uczył wielu nowych rzeczy. Już niedługo się z nimi znowu spotkasz, itd.
Przy tej okazji proponuję również rodzicom, by przechodząc w ciągu wakacji obok budynku przedszkola wraz z dzieckiem przypominali mu w miły i ciepły sposób o uczestniczeniu w odbytych spotkaniach, np.:
- Zobacz Olu to jest przedszkole w którym byliśmy. To jest wspaniałe miejsce dla wszystkich dzieci. Tam można się bawić, oglądać książeczki, chodzić na spacery, itd.
Mam jeszcze inną propozycję na wakacje, tym razem dla rodziców i dzieci: wspólne ozdobienie pudełka z przeznaczeniem na chowanie w nim bliskich dziecku domowych skarbów: zdjęcia rodziców, ulubionej lalki, chusteczki, itp. To pudełko, to po prostu dla mojego wychowanka wrześniowy, a potem całoroczny „kawałek domu” w przedszkolu.
To naprawdę działa terapeutycznie! Niejednokrotnie byłam świadkiem, gdy smutne lub zapłakane dziecko podchodziło do swojego pudełka, otwierało je i wyjmował np. rodzinną fotografię. Oglądało, przytulało lub nawet całowało ją i wtedy nastrój jego poprawiał się. Ta fotografia zapewniała mu po prostu poczucie bezpieczeństwa.
Na zakończenie drugiego spotkania, po zwiedzaniu przedszkola, zapoznaniu się z salą i wychowawcami, po wszelkich zabawach, śpiewach i tańcach, po wspólnym poczęstunku i wielu, wielu innych atrakcjach rodzice otrzymują zestaw niżej przedstawionych rad, które powinny być dla nich pewnym drogowskazem po trudnej ścieżce dotyczącej przystosowania się ich dzieci do nowych warunków przedszkolnych. Nazwałam je radami „Przyjaznego Przedszkola”, gdyż są one propozycjami Ośrodka Szkoleniowego Stowarzyszenia „Pracownia Działań Twórczych ( dzisiaj Instytut Małego Dziecka im. Astrid Lindgren ), które to na terenie mojego przedszkola prowadziło trzyletni autorski projekt „Przyjazne Przedszkole”. Oto one:
Drodzy Rodzice!
Ważne, aby w pierwszych dniach przedszkola…
1. Odprowadzać osobiście dziecko do przedszkola.
2. Dać dziecku ulubioną przytulankę, zdjęcie mamy.
3. Nie spieszyć się rano, posiedzieć z dzieckiem, przytulić, zapewnić, że się po nie wróci.
4. Pozwolić i pomóc dziecku wyrazić różne uczucia: smutek, złość czy radość z chodzenia do przedszkola.
5. Pożegnać się ciepło ale stanowczo, nie należy pytać dziecko o pozwolenie.
6. Zawsze należy zostawić dziecko z panią, nawet jeżeli przy rozstaniu trochę płacze – pani za chwilę je pocieszy. Pomocny jest rytuał machania przez okno – ułatwia rozstanie dziecku i rodzicowi.
7. Nigdy nie należy uciekać, wymykać się po kryjomu czy oszukiwać dziecko, że za chwilę się po nie wróci.
8. Jeżeli to możliwe, odbierać dziecko trochę wcześniej, np. po obiedzie i stopniowo wydłużać czas pobytu w przedszkolu.
9. Mieć dużo czasu i cierpliwości dla dziecka po południu – może być ono zmęczone ilością wrażeń i reagować bardzo różnie – pobudzeniem, niepokojem czy marudzeniem.
10. We wszystkich sprawach, które nurtują czy niepokoją, dobrze jest zwracać się do wychowawczyni dziecka.
